Uważajcie na cichego zabójcę – czad

Proces powstawania CO

Tlenek węgla CO, nazywany zwyczajowo czadem powstaje podczas procesu niepełnego spalania różnego rodzaju paliw takich jak: węgiel, olej opałowy, drewno, nafta, ropa, który występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Tlenek węgla może być również produktem spalania gazu ziemnego. Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla ginie kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie ma to związku z powstaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynków i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest niewyczuwalny przez zmysły człowieka. Jest to gaz bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku.

Przyczyny i objawy zatrucia

Przyczynami zatrucia tlenkiem węgla w większości przypadków są wadliwe lub niesprawne urządzenia grzewcze, niewłaściwa ich eksploatacja, niesprawne przewody kominowe, niedrożna wentylacja pomieszczeń oraz powstałe pożary.

Toksyczne działanie tlenku węgla wynika z jego większego od tlenu powinowactwa do hemoglobiny. Wiąże się z nią 210 razy szybciej niż tlen blokując dostęp tlenu do organizmu człowieka. Dochodzi więc do niedotlenienia tkanek, co w wielu przypadkach prowadzi do śmierci. Już wdychanie powietrza ze stężeniem 0,16% objętościowego CO, powoduje po dwóch godzinach zgon.

Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależne są od jego stężenia we wdychanym powietrzu oraz od stopnia stężenia karboksyhemoglobiny we krwi. Do najczęstszych objawów, które mogą mieć różne natężenie, zaliczyć można: ból głowy, zaburzenia koncentracji, zawroty głowy, osłabienie, wymioty, konwulsje, drgawki, utratę przytomności, śpiączkę, zaburzenia tętna, zwolniony oddech.

Zagrożenie, związane z zatruciami tlenkiem węgla nasila się w okresie jesienno-zimowym, w czasie intensywnego ogrzewania mieszkań, domów, warsztatów pracy itp.

Jak uniknąć zagrożenia

 W celu zminimalizowania niebezpieczeństwa zatrucia się tlenkiem węgla należy bezwzględnie przestrzegać poniższych zasad:

- przeprowadzać kontrole techniczne, poprzez sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza;

- użytkować sprawne technicznie urządzenia (piecyki, kuchenki, termy gazowe), zgodnie z instrukcją producenta;

- nie zaklejać i nie zasłaniać kratek wentylacyjnych;

- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania systemów wentylacji pomieszczeń, ponieważ okna wykonane w nowych technologiach zapewniają dużą szczelność;

- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej – jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki;

- często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić stały dopływ świeżego powietrza;

- zainstalować czujniki alarmowe wykrywające tlenek węgla, w pomieszczeniach w których odbywa się proces spalania;

- w wypadku zauważenia objawów takich jak duszności, ból i zawroty głowy, nudności, które mogą być wynikiem zatrucia czadem natychmiast przewietrzyć pomieszczenie i zasięgnąć porady lekarskiej.