Stan wyjątkowy na obszarze szkoły? Wodzisławska SP2 z nominacją na Statutowy Absurd Roku

To już czwarta edycja antykonkursu „Statutowy Absurd Roku”, organizowanego przez Stowarzyszenie Umarłych Statutów (SUS). Działacze na rzecz praworządności w szkołach chcą w ten sposób zwrócić uwagę na to, jak często zdrowy rozsądek w ustalaniu zasad przegrywa u dorosłych z nadmierną chęcią kontroli młodszych.

Stan wyjątkowy w podstawówce i zawieszone RODO w ogólniaku

W trwającym właśnie I etapie konkursu codziennie pod głosowanie internautów są poddawane po dwa przykłady niedorzecznych wyjątków ze szkolnych statutów z całego kraju. W środę (15.01) od godziny 10:00 będą mierzyć się ze sobą Szkoła Podstawowa nr 2 w Wodzisławiu Śląskim oraz Liceum Ogólnokształcące im. Czesława Tańskiego w Puszczy Mariańskiej.

W wodzisławskiej SP2 umieszczono w statucie postanowienie, które jest parafrazą artykułu Konstytucji RP, mówiącego o tym, że korzystanie z praw może zostać ograniczone z uwagi na zagrożenie bezpieczeństwa, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności osób. O ile jednak oryginalny przepis stanowi, że te ograniczenia może wprowadzić jedynie ustawa (dzieje się to np. w razie ogłoszenia stanu wyjątkowego w Polsce), to w statucie wodzisławskiej podstawówki takie uprawnienia przyznał sobie... dyrektor szkoły. Wśród praw, które miałyby podlegać ograniczeniom dyrektora są np. przepisy Konwencji o prawach dziecka albo konstytucyjne prawo do prywatności czy prawo własności.

Puszczański ogólniak chciał sobie natomiast przyznać prawo do zawieszania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych niepełnoletnich uczniów. Miałoby tak być w sytuacji, gdy szkoła komunikuje się z jego rodzicami w sprawie zachowania, postępów w nauce i w innych przypadkach mających wpływ na funkcjonowanie ucznia w Szkole. Rzecz w tym, że są to sprawy regulowane rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego (znanym szeroko jako RODO) i ustawą o ochronie danych osobowych. W obu tych miejscach zapomniano, że dyrektor – choćby miał najlepsze intencje – nie ma uprawnień do zmiany ustawy za pomocą szkolnego statutu. Tym bardziej nie wolno mu unieważniać unijnych rozporządzeń ani wprowadzać stanu wyjątkowego na terenie placówki.

W poprzednich latach: celibat w LO i godzina policyjna dla dzieci

W ubiegłym roku pierwsze miejsce w niechlubnym rankingu zdobyła szkoła z wielkopolskiego Pępowa. W jej statucie znalazł się zakaz przebywania uczniom poza domem po godzinie 22:00 bez opieki rodziców – chociaż to właśnie rodzice powinni decydować, komu i kiedy powierzają opiekę nad swoimi dziećmi. Trzy lata temu antynagrodę zdobyło natomiast prowadzone przez kościół, ale publiczne liceum z Krakowa, które swoim uczniom bezwzględnie zakazało uprawiania seksu. Nie tylko w szkole, lecz także poza nią.

– W Statutowym Absurdzie Roku nie chodzi o to, żeby z kogokolwiek kpić, czy go wyśmiewać. Bo choć nominacje mogą brzmieć zabawnie dla osób postronnych, to uczniom szkół zgłoszonych do plebiscytu niekoniecznie może być do śmiechu – wyjaśnia Emilia Kassner ze Stowarzyszenia Umarłych Statutów. – Celem naszej akcji jest zwrócenie uwagi na to, jak wiele mamy do nadrobienia, jeżeli chodzi o rozsądne prawodawstwo i szacunek do obywatela już na pierwszych etapach jego życia.

Sąd nad (szkolnym) prawem

Aktywiści zwracają uwagę, że niedorzeczne zasady określane przez grono pedagogiczne, uczą młodych ludzi braku szacunku do prawa. Problem jest więc bardzo poważny.

– Większości postanowień, które biorą udział w plebiscycie, nie da się nawet egzekwować. Nie tylko dlatego, że są aż tak bezsensowne. Najczęściej są po prostu nielegalne, w związku z czym nie mają obowiązującej mocy – tłumaczy Aleksandra Kuśmierz, wiceprezeska Stowarzyszenia.

Głosowanie odbywa się na profilu facebookowym i instagramowym Stowarzyszenia Umarłych Statutów. Zwycięzcę całego plebiscytu poznamy w piątek 24 stycznia.

O Stowarzyszeniu Umarłych Statutów

Stowarzyszenie Umarłych Statutów jest pierwszą i największą w Polsce organizacją bezpośrednio broniącą interesów uczniów. Przyświeca nam cel rozpowszechniania wśród polskiej braci uczniowskiej wiedzy o jej prawach i sposobach ich ochrony, pomocy w indywidualnych przypadkach oraz lobbowania za zmianami w prawie czyniącymi polską szkołę wolną od bezprawia i skutecznie przygotowującą do życia w XXI wieku.