Gdy dobrzy ludzie milczą, zło rośnie w siłę...

W wydarzeniu, które odbyło się w auli I Liceum Ogólnokształcącego im. 14 Pułku Powstańców Śląskich w Wodzisławiu Śl., wzięli udział parlamentarzyści, wojewoda śląski, władze samorządowe z terenu powiatu wodzisławskiego i spoza niego, przedstawiciele organów ścigania, urzędnicy, historycy, socjolodzy, psycholodzy, nauczyciele oraz młodzież.

Otwarcia konferencji dokonali wspólnie: Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski, oraz Ireneusz Serwotka, starosta wodzisławski. Wojewoda, jak sam podkreślił, rozpoczął nieco niezgodnie z zasadami, bo od przywitania młodzieży i skierowania do niej apelu – Systemy totalitarne charakteryzowały się przedmiotowym traktowaniem człowieka. Ludzie nie mieli godności, byli traktowani jak śmieci lub przedmioty. Potrafiono czynić im rzeczy niewyobrażalne. Naszym zadaniem jest wpajać i uświadamiać, żeby nikomu nigdy nie przyszło postępować tak, jak działo się to w systemach totalitarnych. Co smutne, to niektórym jeszcze teraz przychodzi do głowy – powiedział Jarosław Wieczorek.

Z kolei starosta Serwotka, witając licznie zabranych gości, podziękował wszystkim, którzy włączyli się w organizację konferencji. Przedstawił też informację na temat działań dotychczas podjętych po publikacji reportażu dotyczącego przejawów neonazizmu. – Nie cieszę się z tego, co miało miejsce w styczniu (publikacja materiału o polskich neonazistach przyp. red.), ale cieszę się z tych działań, które podjęliśmy bardzo szybko wspólnie z Wojewodą. Za szybką reakcję i wsparcie w sprawie za to bardzo dziękuję. Nasze działania administracyjne zakończyły się wnioskiem do sądu o rozwiązanie stowarzyszenia „Duma i Nowoczesność”. Podjęliśmy również działania edukacyjne, profilaktyczne – takie, które sprawią, że nie będziemy nigdy już świadkami podobnych wydarzeń czy to na terenie powiatu wodzisławskiego, czy województwa śląskiego. Myślę, że dzisiejsza konferencja będzie ważnym etapem w drodze do naszego spokoju o przyszłość, bez podobnych wydarzeń – mówił starosta.

Później zaprezentowano kilkuminutowy fragment filmu „Kinderlager Pogrzebin” wyprodukowany przez TVP Katowice, którego reżyserem jest Krzysztof Korwin Piotrowski, a autorem zdjęć Piotr Kuliś. Obraz, jak przyznał sam reżyser, który przyjechał na konferencję do Wodzisławia Śl., jest owocem ponad dwuletnich prac i odkrywania strasznej historii dzieci i ich rodzin, które padły ofiarą nazistowskich prześladowań w czasie II wojny światowej.

Na kanwie filmu swoje wystąpienie pt. „Totalitaryzm różne oblicza zła faszyzm-nazizm-komunizm” wygłosił prof. Zygmunt Woźniczka z Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który przypomniał podobieństwa i różnice między poszczególnymi systemami totalitarnymi, których Europa była świadkiem w XX w. Podkreślał m.in., że o ile dla przejawów nazizmu można mówić na ogół o braku tolerancji w społeczeństwie, o tyle propagowanie w takiej czy innej formie komunizmu już nie spotyka się z takim ostracyzmem społecznym. Wskazał też, że żadnych przejawów systemów totalitarnych nie można bagatelizować czy lekceważyć, ponieważ są one groźne od początku. – W Niemczech zaczęło się od puczu piwiarnianego w Monachium, we Włoszech od grupy kombatantów, a w ogarniętym chaosem Związku Radzieckim – od marzeń o silnym przywództwie, które miał zrealizować początkowo nikomu nieznany Osetyjczyk – podkreślał profesor.

O socjologicznych aspektach rozwoju idei totalitarnych i ich rozprzestrzeniania mówił dr Marcin Gacek, socjolog polityki z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a Krzysztof Kazek, Pełnomocnik Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach ds. Ochrony Praw Człowieka, omawiał z kolei zadania Policji w zakresie przeciwdziałania i zwalczania przestępstw z nienawiści.

Wystąpienie uchylające nieco tajników pracy organów ścigania miała rzecznik Prokuratury Okręgowej w Gliwicach Joanna Smorczewska. Odnosząc się do casusu „urodzin Hitlera” zorganizowanych w wodzisławskim lesie, przedstawiła główne problemy, z jakimi styka się prokuratura w zakresie ścigania i zwalczania tzw. przestępstw z nienawiści. Pani prokurator – podobnie jak pozostali prelegenci, zwracała uwagę, że jedynym sposobem na walkę z nienawiścią i przejawami totalitaryzmów – jest zapobieganie im. – Gdy milczą dobrzy ludzie, zło rośnie w siłę – ktoś kiedyś tak powiedział – i miał dużo racji – podkreślała Joanna Smorczewska.

Na zakończenie słowa podziękowania za dotychczasowe działania o charakterze profilaktycznym i prewencyjnym skierował do władz powiatu oraz do dyrektorów i nauczycieli szkół śląski wicekurator oświaty Dariusz Domański.